Dubai: van vissersdörp tot metropool
In 1833, noa n stoatsgreep woarbie sjeik Tahnun òfzet wuir as heerser van Abu Dhabi, trok Maktoum bin Butti mit 800 leden van zien Al Bu Falasah-volk (n dail van de Bani Yas) noar t noorden, om zoch aan de kust te vestegen in de nederzetten Dubai. t Vissersdörp wuir onòfhankelk verkloard van Abu Dhabi en Maktoum wuir d’eerste heerser van t nije Emiraat, soam mit Obeid bin Said bin Rashid.
In 1836 kwam Obeid bin Said uut tied, woarmit Maktoum allenneg aan de macht kwam. Tot op t heden heerst de Al Maktoum-dynastie over Dubai. Onder heur bewind het de klaaine nederzetten zoch enorm ontwikkeld en uutbraaid. De Al Bu Falasah was n volk van poarelvissers en dat waark leverde heur de belangriekste bron van handel. Aan de zoltwotterkreek Khor Dubai ontston n bluiende handelshoaven. In 1894 wuiren boetenlanders n belastenvrijstellen, wat veul handeloaren aantrok. Doardeur kon Dubai zoch ontwikkeln tot n belangriek ekonomisch sentrum in de regio.
In de joaren viefteg van de 20e aiw luit sjeik Rashid bin Saeed Al Maktoum de kreek uutbaggern, om dij beter tougankelk te moaken veur de grotere scheepvoart. Inkomsten uut d’handel wuiren bruukt veur t ontwikkeln van infrastruktuur. Partikeliere bedrieven wuiren opricht om dij infrastruktuur te baauwen en te runnen, veur o.m. elektriciteit, telefoondainsten, zeehoaven en vlaigveld. n Eerste vlaigveld wuir aanlegd en in 1959 wuir t eerste hotel baauwd, t Airlines Hotel, in 1968 volgd deur t Ambassador Hotel en t Carlton Hotel. t Wotterbedrief legde n pieplaaiden aan uut putten in Awir en baauwde opslagtanks en in 1968 haar Dubai betraauwboare touvoer van laaidenwotter. In 1959 haar n Brits architectenburo al opdracht kregen om t eerste masterplan veur de stad te moaken. De visie was van n Dubai dat vanuut t historische sentrum aan de Khor Dubai oprees, mit n uitgebraaid wegennet, georganiseerde zones en n stadssentrum, dij aal hoalboar wezen zollen mit de toun nog bepaarkte financiële middeln.
In dizze periode van tounemende welvoart was Dubai veur zien inkomsten nog altied òfhankelk van handel, visserij en poarelvissen. Deur t uutvinden van kunstpoarels in Japan, vuil in de joaren viefteg n belangrieke inkomstenbron vot. Mor dij ekonomische tegenslag kwam t emiraat al gaauw te boven, want in 1966 wuir eulie vonden in de territorioale woaters, mor wel in veul klaainere houveulheden as in omringende emiraten. t Eerste veld kreeg de noam Fateh (Arabisch veur ‘geluk’). De plannen veur t ontwikkeln van infrastruktuur konden nou versneld worden. Dat laaidde tot n hoogconjunktuur in de baauw en n enorme toustroom van boetenlandse waarknemers, benoam uut Azië en t Midden-Oosten. Tussen 1968 en 1975 gruide t aantal inwoners van de stad mit meer as 200%.
Nog gain viefteg joar loater is t aantal inwoners om en bie twinteg moal zo groot worden. In de stad, dij 30% groter is as d’haile pervinzie Grunnen, wonen volgens de leste sievers meer as 3,5 miljoun mìnsen, woarvan minder as 10% oorspronkelke bewoners binnen. t Bebaauwde oppervlak bedroagt d’helfte van ons pervinzie. Mor in t tempo woarin de stad gruit en zoch ontwikkelt, binnen zukse sievers al gaauw weer achterhoald. Sunt t joar 2000 binnen gemiddeld 100.000 inwoners per joar derbie kommen.
Dubai zel nait laank meer profiteren kinnen van d’opbrengsten uut eulie, meugelk zellen aan t ìnde van 2029 de leste veurroaden in de Verenigde Arabische Emiraten op wezen. Dubai richt zoch aal meer op aander inkomstenbronnen, noast de van vrougerheer al belangrieke handel mainst op t toerisme en de financiële dienstverlainen. Woar eulie in 1990 nog goud was veur 24% van t bruto binnenlands produkt, was dat in 2022 nog mor minder as 3%,
Veurlopeg zel der gain ìnde kommen aan d’ontwikkeln en uutbraaiden van Dubai. De stad gaait nog aal deur mit t plannen van ambitieuze baauwprejekten om nog meer toeristen en zoakelke aktiviteiten te trekken. In 2013 lanceerde de regeren de Dubai Tourism Strategy 2020, mit as heufddoul om in dat joar 20 miljoun bezuikers per joar te trekken en Dubai tot ain van de faveriete bestemmens te moaken veur internationoale vekaanziegangers en zoakenraaizegers. In 2018 wuiren nije doulen steld: in 2025 mout t aantal bezuikers tussen 23 en 25 miljoun per joar liggen.
Veuraal d’enorme wolkenkrabers en aander grootschoalege baauwprejekten binnen grode toeristische trekplaaisters. Mit veul van dij prejekten het Dubai rekords broken en nije moatstoaven zet. De letterlek grootste blikvanger is de Burj Khalifa, mit n högte van 828 meter t hoogste gebaauw ter wereld en goud veur nog meer rekords:
– Hoogste vrijstoande baauwwaark
– Mainste verdaipens (160)
– Hoogste bewoonboare verdaipen (108e verdaipen, 385 m)
– Hoogste restaurant (Atmosphere, 122e verdaipen, 442 m)
– Hoogste uutkiekpunt in n gebaauw (148e verdaipen, 555 m, nou verbroken deur Shanghai Tower)
– Langste òfstand veur n lift (504 meter omhoog)
De Burj Khalifa is zó hoog dat op de bovenste verdaipen de zunne drij menuten loater ondergaait as op de begoane grond.
